سونوگرافی سه بعدی که تصویر جنین را از سه بعد و سو نشان می دهد. سونوگرافی چهار بعدی، تصاویر سه بعدی جنین همراه با زمان است که بعد چهارم را زمان تشکیل می دهد. سونوگرافی چهار بعدی یک تصویر با سونوگرافی سه بعدی است در زمان وقوع تصویر، و نه با تاخیر، تاخیر در زمان به تصویرهای ساخته شده توسط کامپیوتر ارتباط دارد.
سونوگرافی سه بعدی توسط اولاف وان رم و استفان اسمیت در دانشگاه دوک شمال کالیفرنیا در سال 1987 اختراع شد.
سونوگرافی سه بعدی یک روش فراصوت درمانی است که به نام سونوگرافی مرحله به مرحله نیز شناخته می شود و بیشتر برای بارداری و زایمان مورد استفاده قرار می گیرد که تصویر سه بعدی از جنین را فراهم می کند، ولی برای تشخیص بیماری ها سونوگرافی گران قیمت و هزینه بری است و تا جایی که این نیازها را سونوگرافی دو بعدی برطرف می کند استفاده از سه بعدی به صرفه نیست.
در سونوگرافی سه بعدی جنین، به جای اینکه امواج صوتی به طور مستقیم به جسم برخورد کند و سپس برگردد، در جهات مختلف فرستاده می شود.
شاید اولین سونوگرافی را که می بینید برآشفته شوید. برخی مادر و پدرها از اینکه در سونوگرافی دو بعدی، جنین خود را به رنگ خاکستری، تیره و لکه دار می بینند، ناامید می شوند. پس سونوگرافی سه بعدی به صحنه آمد تا بوسیله آن بتوان تمامی ارگانهای داخلی جنین را مشاهده و بررسی کرد.
اگرچه سونوگرافی سه بعدی برای هر قسمت از بدن قابل انجام است، اما این سونوگرافی برای زنان باردار مرسوم شده است که می خواهند تصویری از بچه آینده خود داشته باشند که چه شکلی است و پسر است یا دختر.
سونوگرافی سه و چهار بعدی به همان ایمنی و سلامت سونوی دو بعدی است فقط اینکه در این سونو، تصاویر از دو بعد تشکیل شده است. هیچ مدرکی مبنی بر سالم نبودن سونوگرافی وجود ندارد، و بیشتر مادرها تحقیقاتی و پرس و جویی مبنی بر سلامت سونوگرافی انجام می دهند. اما همیشه باید درصدی از خطر را که هنوز ثابت نشده را در نظر گرفت.
با سونوگرافی سه و چهار بعدی، پوست دور بچه همراه با اندامهای داخلی مشاهده می شود. شاید بتوانید شکل دهان و بینی یا خمیازه کشیدن یا زبان درآوردن جنین را ببینید.
برخی والدین با پرداخت هزینه ای بیشتر عکسهای جنین خود را به ترتیب کنار هم می گذارند و برخی مراکز ضبط مراحل مختلف جنینتان را در DVD به شما می دهد که هزینه آن بسیار بالا می رود.
نرم افزار و ابزارهای سونوگرافی سه و چهار بعدی گران هستند. متخصصان معتقدند که اینها برای برخی موارد درمانی بسیار مفید و ضروری است ولی به خاطر گرانی این سونوها بعید است که در آینده نزدیک جایگزین سونوگرافی دو بعدی شود.
سونوگرافی سه و چهار بعدی ممکن است در مورد جزئیات ناهنجاری ها، اطلاعات بیشتری دهد. چون این سونوها جزئیات را در جهات مختلف نشان می دهد که به تشخیص لب شکری کمک زیادی می کند. همین طور پزشک می تواند برای ترمیم و درمان بعد از تولد برنامه ریزی کند. سونوگرافی سه بعدی برای تشخیص بیماری های قلب و دیگر اندام های داخلی نیز مفید است.
اگر جنین زیر 17 هفته بارداری در این سونوگرافی دیده شود ممکن است برخی مادران احساس کنند که بچه یک جسم بیگانه است و هنوز فرزند خود را واقعی فرض نمی کنند، بنابراین برای جلوگیری از این تفکر بهتر است سونوگرافی سه بعدی بعد از هفته 17 بارداری انجام شود.
بعد از هفته 30، سر جنین به سمت گودی لگن مادر حرکت می کند و دیگر نمی توان صورت او را مشاهده کرد. زمان مناسب برای سونوگرافی سه و چهار بعدی، بین هفته 26 تا 30 بارداری است. قبل از هفته 26، جنین چربی خیلی کمی زیر پوست دارد بنابراین استخوان های صورت به وضوح زیر پوست مشخص می شوند. اگر جفت شما در جلوی رحم باشد (قدامی) بهتر است تا هفته 28 صبر کنید تا بهترین تصویر از جنین را بگیرید. پس هفته 26 تا 28 بهترین تصاویر جنین به دست می آید.
طبیعی است که دوست دارید صورت بچه خود را در سونوگرافی ببینید. اما گاهی این کار ممکن نیست که مربوط به وضعیت افقی قرارگیری جنین شماست.
اگر صورت جنین با وضعیت قرارگیری افقی، رو به بیرون باشد، سونوگراف چیره دست همراه با مقدار قابل قبولی از مایع امنیوتیک دور سر می تواند صورت جنین را ببیند. اما اگر صورت رو به پشت مادر باشد یا مایع اطراف زیاد نباشد، یا مادر چربی شکمی خیلی زیادی دارد، صورت جنین دیده نخواهد شد.
سونوگراف ممکن است از شما بخواهد که به جهات مختلف بچرخید یا راه روید تا بهترین وضعیت جنین را پیدا کند. گاهی امکان مشاهده صورت جنین نیست ولی می توانید انگشتان دست و پای او را ببینید.
بیشتر سونوگرافی ها اولین تاریخ تعیین جنسیت جنین با کمترین اشتباه را حدود هفته 15 بارداری اعلام می کنند.
